ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ 9ης ΕΝΟΤΗΤΑΣ

Το κόμμα πριν από το σύνδεσμο και

Πριν από το σύνδεσμο και δεν μπαίνει κανονικά κόμμα : π.χ. Ο Κώστας, ο Γιώργος, ο Αντρέας και ο Γιάννης είναι φίλοι.

Καμιά φορά, όμως, πριν από το και μπορεί να μπει κόμμα, όταν η πρόταση που αρχίζει με αυτό δε συνδέεται με την αμέσως προηγούμενη αλλά με την πιο προηγούμενη : π.χ. Όλοι οι μαθητές μπήκαν στη γραμμή, μόλις χτύπησε το κουδούνι, και έκαναν την πρωινή προσευχή τους.

Ρηματικές και ονοματικές φράσεις

Ρηματική λέγεται μια φράση στην οποία περιέχεται ρήμα, καθώς και άλλες λέξεις που συμπληρώνουν το νόημά του (υποκείμενο, αντικείμενο, κατηγορούμενο, επιρρηματικοί προσδιορισμοί). π.χ.

Δημοσίευσε διηγήματα σε διάφορα περιοδικά.

Ονοματική λέγεται μια φράση όταν οι λέξεις από τις οποίες αποτελείται είναι ονόματα (ουσιαστικά, επίθετα, αντωνυμίες). π.χ. Δημοσίευση διηγημάτων σε διάφορα περιοδικά.

 

Οι εξαρτημένες προτάσεις είναι διαφόρων ειδών :

- χρονικές (αυτές που αρχίζουν με τους συνδέσμους όταν, ενώ, καθώς, αφού, πριν, μόλις, ώσπου, προτού κ.α. π.χ. Όταν ξημερώσει, θα ξεκινήσουμε).

- αιτιολογικές (αυτές που αρχίζουν με τους συνδέσμους γιατί, επειδή, αφού, καθώς κ.α. π.χ. Έφυγε γρήγορα, γιατί είχε δουλειά).

- αποτελεσματικές ή συμπερασματικές (αυτές που αρχίζουν συνήθως με τους συνδέσμους ώστε, ώστε να, που να κ.α. π.χ. Λείπει τόσο καιρό, ώστε δε θυμάται κανέναν μας).

- τελικές (αυτές που αρχίζουν με τους συνδέσμους να, για να π.χ. Ήρθε για να μείνει).

- ειδικές (αυτές που αρχίζουν με τους συνδέσμους ότι, πως, που π.χ. Είπε ότι θα φύγει αύριο).

- βουλητικές (αυτές που αρχίζουν με το σύνδεσμο να π.χ. Θέλω να φύγω).

- ενδοιαστικές (αυτές που αρχίζουν με τους συνδέσμους μήπως, μην π.χ. Φοβάμαι μήπως φύγει).

- πλάγιες ερωτηματικές (αυτές που αρχίζουν με τους συνδέσμους αν, μήπως ή με ερωτηματικές αντωνυμίες [ποιος, πόσος κ.α.] και με ερωτηματικά επιρρήματα [πώς, πού κ.α.] π.χ. Με ρώτησε αν θα έρθεις / Με ρώτησε πού πας).

- αναφορικές (αυτές που αρχίζουν με αναφορικές αντωνυμίες [που, όποιος, οποίος, όσος, ό,τι] ή αναφορικά επιρρήματα        [ όπου, όπως, όσο κ.α.] π.χ. Ήρθε ο Γιώργος, ο οποίος έλειπε καιρό στο εξωτερικό / Πήγαινε όπου θες).

- υποθετικές (αυτές που αρχίζουν συνήθως με τους συνδέσμους αν ή εάν. π.χ. Αν πας, δε θα σου ξαναμιλήσω).

- εναντιωματικές (αυτές που αρχίζουν με τους συνδέσμους αν και, μολονότι, παρόλο που κ.α. π.χ. Αν και δεν έκανε τίποτα, εκείνη τον μάλωσε).